ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ
BİRİM SORUMLUSU: Esra BAYRAKTAR (Hemşire)
BİRİM ÇALIŞANI : Beyzanur ALTUNTECİM (Sağlık Teknikeri(Tıbbi Sekreter))
BİRİM TELEFONU : 0462 881 30 38 / 105
Sağlık Bakanlığı’nın 14.05.2012 tarih ve 2012/23 Sayılı “Çalışan Güvenliğinin Sağlanması”na dair genelge uyarınca; hastanemiz çalışanlarının yüksek motivasyonda güvenli ortamlarda hizmet sunumu ve güvenli bir ortam sağlanması, hizmet sunumunda kalitenin artırılması, çalışanlarımız için muhtemel risklerin belirlenmesi ve bu risklerin giderilmesi için uygun yöntem ve tekniklerin belirlenmesi ve hizmet içi eğitimler ile güvenli çalışma ortamının sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla hastanemizde “Çalışan Hakları Ve Güvenliği Birimi” kurulmuştur.
Çalışan Hakları Ve Güvenliği Birimi Görev, Yetki Ve Sorumlulukları:
* Çalışan personelin sözlü veya yazılı şikayet, dilek ve önerilerini kabul etmek,
* Başvuruları raporlandırmak,
* Gerekli düzenleyici ve önleyici faaliyetlerin başlamasını sağlamak ve başvuru yapanlara geri bildirimde bulunmak,
* Beyaz kod bildirimlerini takip etmek,
* Çalışan hakları ve güvenliğine yönelik gelişmeleri ve çalışmaları takip etmek,
* Aylık olarak başhekimliğe rapor sunmak,
* Şiddet gören sağlık çalışanına talep halinde psiko-sosyal destek vermek,
Görevlerimiz arasında yer almaktadır.
ŞİDDETE MARUZ KALAN SAĞLIK ÇALIŞANININ İZLEYECEĞİ YOL
1. Fiili veya sözel şiddete maruz kalan sağlık çalışanı telefon aracılığı ile 1111 tuşlayarak “BEYAZ KOD” ihbarı yapmak sureti ile süreci başlatmalıdır.
2. Herhangi bir şiddet olayı mesai saatleri içerisinde gerçekleşti ise, Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine ve/veya Beyaz kod uygulamasından sorumlu başhekim yardımcısına, mesai saatleri dışında ise nöbetçi klinik şefine bilgi verebilir. Eş zamanlı olarak durum, sağlık çalışanının şikayetinin olup olmadığına bakılmaksızın, adli mercilere ve İl Sağlık Müdürlüğü Hukuk Birimine Başhekim ve Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi tarafından bildirimi yapılır.
3. Fiili veya sözel şiddete maruz kalan sağlık çalışanı kişisel olarak da Sağlık Bakanlığı bünyesinde oluşturulan ve 7/ 24 kesintisiz hizmet veren “113” no’lu Beyaz Kod Danışma Hattını arayarak veya internet üzerinden “Olay Tutanağı Formu” doldurularak www.beyazkod.saglik.gov.tr adresinden bakanlığa olay hakkında bilgi verebilir.
BEYAZ KOD (1111)
1. Mesai saatleri içinde ve dışında hastane içerisinde ve bahçesinde oluşabilecek olası bir saldırı ya da taciz olaylarında dahili hattan (1111) aranarak Beyaz Kod verilir.
2. Buradan anons ile olay yerine Beyaz Kod Ekibi yönlendirilir.
3. Eğer tek kişi olayı çözümleyemeyecek ise tüm güvenlik görevlilerinin olay yerine sevki uygulanır.
4. Olaya sebebiyet veren kişi/kişiler olay yerinden uzaklaştırılır.
5. Adli olaylarda 112 aranarak en yakın (bağlı bulunulan polis merkezine) haber verilir.
6. Böyle bir durumla karşılaşan personel olay bildirim formu doldurarak Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimine bildirir.
7. Çalışan Hakları ve Güvenliği Birimi incelemeyi yaparak gerekli mevzuatlara uygun olarak işlem yapar.
SIK SORULAN SORULAR:
Polise İfade Vermem/ Emniyete Gitmem Şart Mı?
Haklarınızın korunması ve faillerin cezalandırılması, adli mercilerin yetki ve görevi kapsamındadır. Bu nedenle, mümkünse hemen en yakındaki karakola bizzat başvurarak ya da aciliyet teşkil bir durum var ise, derhal bulunduğunuz yere polis çağırarak söz konusu adli süreci başlatmanız gerekmektedir.
2559 sayılı Polis, Vazife ve Salahiyetleri Kanunu’nun 15 inci maddesine, 27/03/2015 tarihinde 6638 sayılı Kanunla eklenen fıkra ile “Polis; müşteki, mağdur veya tanık ifadelerini, talepleri halinde ikamet ettikleri yerlerde ve işyerlerinde de alabilir” hükmü getirilmiştir. Bu itibarla; ifadeniz, talep etmeniz halinde görev yaptığınız yerde alınabilecektir.
Polise/ Emniyete İfade Vermek İstedim Fakat İfade Alınmıyor?
Kamu sağlık kuruluşunda görev yapan bir personelin, görevi esnasında maruz kalacağı bir şiddet, 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 131. maddesinde yer alan açık hüküm gereği, şikâyete tabi değildir. Yani bu durumda kolluk, siz şikâyetçi olmasanız da resen olaya el koymalı ve gerekli ön soruşturmayı derhal başlatmalıdır. Aksi durumda kolluk personeli açısından görevi ihmal suçu oluşacaktır
Hukuki Yardım Sürecinde Şiddete Maruz Kalan Çalışandan Herhangi Bir Ücret Talep Ediliyor Mu?
Hukukî yardım görevi Kanunla verildiğinden, bu görev de bir kamu görevidir. Dolayısıyla hukukî yardım kapsamında yapılan yol/ulaşım giderlerinin görevli personele ödenmesinde 10/02/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu’na göre hareket edilecektir.
Ceza davalarında yargılama giderleri beraat hâlinde Devlet; mahkûmiyet hâlinde hükümlü tarafından karşılandığından, mağdur sıfatıyla davaya katılan bakımından herhangi bir yargılama gideri oluşmamaktadır. Dolayısıyla kendisine hukuki yardım yapılan personelden, bu yardım sebebiyle herhangi bir mahkeme masrafı talep edilmeyecektir.
Beyaz Koda Başvuru Yaptım Ancak Şikâyetçi Değilim.
Beyaz kod kapsamında işlenen suçlar genel itibariyle takibi şikâyete bağlı olmayan, başka bir ifade ile siz şikâyetçi olmasanız dahi adli mercilerce kendiliğinden soruşturulan suçlardır. Bu tür suçtan haberdar olan yöneticinin, suçu adli mercilere intikal ettirmesi yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle şikâyetçi olmasanız dahi hadise adli mercilere intikal ettirilecektir. Ancak şikâyetçi olmamanızdan dolayı tarafınıza hukuki yardım verilmeyecektir.
Beyaz Koda Başvurumu Yaptım Ancak Adli Süreç Devam Ederken Şikâyetimden Vazgeçtim.
Yukarıda da izah edildiği üzere bu durumda da tarafınıza verilen hukuki yardım son bulacaktır. Ancak bu tür suçlar takibi kendiliğinden yapılan suçlar olduğundan dolayı yargılama devam edecektir.
Duruşma Davetiyesi Geldi. Bu Durumda Ne Yapmalıyım? Duruşmaya Gitmesem Olur Mu?
Hukuki yardım talebiniz var ise duruşma davetiyesinden İl Koordinatörlüğünü haberdar etmelisiniz.
Duruşmaya iştirakiniz yargılama sürecinin sağlıklı işlemesi açısından önemlidir. Mahkemece duruşmada hazır olmanız istenmektedir. Duruşmaya katılmadığınız takdirde, Mahkeme bir sonraki duruşmaya zorla getirilmenize karar verebilir.
Önemine binaen 5271 sayılı Kanunu’nun 91 inci maddesine, 04.04.2015 tarihli ve 29316 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6638 sayılı Kanunu’nun 13 üncü maddesiyle eklenen dördüncü fıkra ile suçüstü halleriyle sınırlı olmak kaydıyla; kişi hakkında kasten öldürme (madde 81,82), kasten yaralama (madde 86,87) ve cinsel saldırı (madde 102) suçlarında mülki amirlerce belirlenecek kolluk amirleri tarafından yirmi dört saate kadar gözaltına alınma kararı verilebilecektir.
MEVZUATA GÖRE SAĞLIK ÇALIŞANININ İFADESİNİN İŞ YERİNDE ALINMASI
15.05.1987 tarih ve 19461 sayılı “Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu”
Ek Madde 12 – (Ek: 2/1/2014-6514/47 md.)
(Mülga birinci fıkra:12/5/2022-7406/13 md.)
(Ek fıkra:15/4/2020-7243/28 md.) Kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sağlık personeli ile yardımcı sağlık personeline karşı görevleri sebebiyle işlenen 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan kasten yaralama (madde 86), tehdit (madde 106), hakaret (madde 125) ve görevi yaptırmamak için direnme (madde 265) suçlarında;
a) İlgili maddelere göre tayin edilecek cezalar yarı oranında artırılır.
b) Türk Ceza Kanununun 51 inci maddesinde düzenlenen hapis cezasının ertelenmesi hükümleri uygulanmaz.
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel, bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında kamu görevlisi sayılır.
(Ek fıkra:15/11/2018-7151/21 md.) Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince yakalanır ve gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilir. Cumhuriyet savcısı adli işlemleri tekemmül ettirir. Bu suçların soruşturmasında, kolluk tarafından müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır. Bu fıkra hükmü, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlar hakkında da uygulanır.
(Ek fıkra:15/4/2020-7243/28 md.) Şiddetin vuku bulduğu sağlık kurum ve kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli ve yardımcı sağlık personeli bulunması halinde hizmet ilgili diğer personel tarafından verilir.
MEVZUATA GÖRE SAĞLIK ÇALIŞANININ HİZMETTEN ÇEKİLMESİ
Sağlık Bakanlığı’nın 14.05.2012 Tarih Ve 2012/23 Sayılı “Çalışan Güvenliğinin Sağlanması”na Dair Genelge
Hizmetten Çekilme;
Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir.
1. Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı olarak bildirilecektir.
2. Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir.
3. Yetkili yönetici, hizmetten çekilme talebini uygun bulduğu takdirde hastanın sağlık hizmeti almasına ve tedavisinin devamına yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır. Bu kapsamda ilgili hastanın sağlık hizmetini devam ettirecek yeni sağlık çalışanını belirleyecek, kurum içerisinde bunun mümkün olmaması halinde hastanın hizmet alabileceği başka bir sağlık kurumuna şevkini ve hizmet alımını sağlayacaktır. Bu süreç sırasında hastanın tedavisinin aksatılmamasına itina edilecektir.
“ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI REHBERİ” için tıklayınız.